Film dokumentalny: konflikt paragwajski

O projekcie

Ludzie w Paragwaju są bardzo podzieleni. Negatywne emocje nie pozwalają na wspólne rozwiązywanie bieżących problemów kraju. A jakby tak nienawiść zastąpić sympatią? Film "Conozca al Paraguayo Conozca al Paraguay" to próba złagodzenia tarć społecznych w Paragwaju. Dla nie-Paragwajczyków to okazja, by poznać do głębi ten najmniej znany z iberoamerykańskich krajów.

 

 

POLACY NIE MYJĄ NÓG

 

Oczywiście, w Polsce ludzie również są podzieleni. Różnica jest taka, że w Paragwaju podziałów jest więcej niż ten na zwolenników partii A i zwolenników partii B. Trzeba pogodzić ze sobą Metysów, Niemców, Polaków, Ukraińców, Japończyków, Mennonitów, Brazylijczyków, Włochów, Ava Guarani, Ache, Mbya i dwadzieścia narodów pustynnego Chaco. 

 

Wymienione grupy bardzo często zachowują pewien stopień izolacji od całej reszty. To utrudnia komunikację. A gdy nie ma komunikacji, bardzo łatwo o nieporozumienia.

 

Mówi się, że: Brazylijczycy kradną paragwajską ziemię, ava guarani kradną kukurydzę Brazylijczykom, Paragwajczycy nie chcą pracować, chłopi tylko protestują, Mennonici wybili zwierzęta ludowi Enlhet, a kozy Enlhet zjadają uprawy Mennonitom, Polacy nie myją nóg, a partyjni latyfundyści marnotrawią te ziemie, których jeszcze nie zdobyli Brazylijczycy.

 

Sprawa Paragwaju nie jest jedynie egzotyczną ciekawostką: w ostatnich latach kraj stał się czołowym eksporterem mięsa i soi na świecie. I chociaż nie pijecie pewnie mleka sojowego przy każdym śniadaniu, to lecytynę sojową dodaje się chyba do większości produktów spożywczych dostępnych w supermarketach. A tę soję uprawia się w regionie tropikalnym przy użyciu ciężkiej artylerii chemii rolniczej. Tak więc zatrucia glifosatem, totalna deforestacja, genetycznie modyfikowana żywność i ekstraktywizm gospodarczy - ciężkie choroby wielu krajów rozwijających się w XXI wieku - to także problem Paragwaju. I to na poziomie "extreme".

 

 

KRAJ NA SPRZEDAŻ

 

Ekstraktywizm - w przypadku Paragwaju: gospodarka oparta na eksporcie mięsa i soi - to bardzo prosta recepta na skrajne róźnice ekonomiczne. Jeśli dołączymy do tego multinarodową strukturę paragwajskiego społeczeństwa, dostaniemy przysłowiowy "niezły bigos" i dużo złych emocji.

 

 

Szacuje się, że w wojnie z Brazylią, Argentyną i Urugwajem Paragwaj stracił 90% mężczyzn. Braki w populacji usiłowano załatać powtórną kolonizacją, a dziurę w budżecie - wyprzedażą ziemi. Krótko po wojnie 3/4 terytorium kraju przeszło w ręce prywatne i zazwyczaj: zagraniczne. Historyczny rekord pobił w swoim czasie Carlos Casado kupując 5,7 milionów (!) hektarów: jedną ósmą całego kraju.

 

Dziś w Paragwaju istnieją przedsiębiorstwa posiadające dziesiątki tysięcy hektarów. Istnieją również setki tysięcy bezrolnych chłopów.

 

Mimo niskiej gęstości zaludnienia, dostęp do ziemi dla wiejskich mas jest bardzo trudny i pozostaje jednym z najistotniejszych problemów kraju. Dochodzi na tym tle do starć między rolnikami i policją. W 2012 roku jedno z takich zdarzeń - znane jako masakra z Marina Cue - doprowadziło do śmierci 17 osób: pisałem o tym w reportażu "Pięć lat po masakrze", Tygodnik Przegląd 1/2018.

 

Trudno szukać rozwiązań tego i innych problemów społecznych, gdy brakuje jedności, gdy współobywatela traktuję nie jako brata, a jako wroga. Z wrogiem nie szuka się rozwiązań. Wroga się zwalcza.

 

 

ZNIENAWIDZENI BRACIA 

 

Jednocześnie łatwo jest nienawidzić brata, którego nie znam. Tego Brazylijczyka, Mennonitę czy Niemca, o którym tyle złego można myśleć, ale którego w życiu nie widziałem na oczy. 

 

Trudniej jest nienawidzić brata, gdy patrzę mu w twarz, słyszę tembr jego głosu, poznaję historie jego życia. Siłą rzeczy, zaczyna być mi bliski.

 

Dlatego chcę pokazać Paragwajczykowi jego braci: Paragwajczyków różnego pochodzenia, o różnym statusie społecznym i odcieniu skóry. Może przyczyni się to w jakimś stopniu do budowania jedności - punktu wyjścia do rozwiązywania złożonych problemów XXI wieku.

 

 

 

POZNAJ PARAGWAJCZYKA 

 

Film "Conozca al Paraguayo Conozca al Paraguay" [Poznaj Paragwajczyka Poznaj Paragwaj] planuję jako średniometrażowy film dokumentalny. Będzie to kolaż wywiadów z Paragwajczykami z różnych regionów kraju. Wywiady te skupiają się nie tyle na opiniach czy deklaracjach politycznych, co osobistych historiach rozmówców. Dzięki tym narracjom powstanie wyważony, a jednocześnie bardzo żywy obraz kraju.

 

Do tej pory nagrałem 15 wywiadów. Siedem z nich, opracowanych odrębnie, można znaleźć na moim kanale youtube. 

 

Mam w planie kolejnych 8-10 wywiadów, dotyczących m.in. tematu upraw soi i współżycia różnych narodów w słabo zaludnionym Chaco. Następnie wybiorę najistotniejsze fragmenty rozmów i splotę je w jedną narrację filmową, okraszoną muzyką regionu. 

 

Film zostanie zrealizowany w języku hiszpańskim, ale przygotuję również napisy po polsku i angielsku. W ten sposób nie-Paragwajczycy będą mogli poznać Paragwaj  prawdziwy: nie ten z pocztówek i statystyk gospodarczych, ale kraj ludzi z krwi i kości.

 

Planowany termin ukończenia projektu to czerwiec 2018 roku.

 

 

 

O AUTORZE

 

Nazywam się Wojtek Ganczarek, od przeszło czterech lat podróżuję po Ameryce Łacińskiej na rowerze. Piszę na tematy społeczne (m.in. Tygodnik Przegląd, Magazyn Kontakt, Nowy Obywatel), tworzę relacje podróżnicze (Magazyn Podróże, Poznaj Świat, RowerTour, Peron4) i bawię się na blogu fizyk-w-podrozy.blogspot.com. W styczniu 2017 roku ukazał się moja książka o kryzysie w Wenezueli, "Upały, mango i ropa naftowa". "Conozca al Paraguayo Conozca al Paraguay" będzie moim pierwszym filmem dokumentalnym. W sensie: nie mam doświadczenia, ale staram się jak mogę!

 

Kontakt:

e-mail: w.ganczarek(arroba)gmail.com

www:  fizyk-w-podrozy.blogspot.com

fb: fizyk w podrozy

linkedin: profil

 

 

WPŁATY I NAGRODY

 

Obecnie znajduję się w Santa Rita (departament Alto Parana, Paragwaj), miejscowości którą wybrałem sobie na bazę wypadową do pracy nad filmem i książką, którą przygotowuję równolegle. Tutaj będę realizował edycję audio i montaż, stąd będę jeździł - już autobusem, żeby było szybciej - na spotkania z rozmówcami do kolejnych wywiadów. Na te podróże i na pobyt w Santa Rita przeznaczyłbym środki zebrane podczas akcji PolakPotrafi.pl.

 

Jeśli uda się zebrać więcej niż 100% proponowanej kwoty, mógłbym zrealizować podróże do najbardziej niedostępnych miejsc w Paragwaju, takich jak Bahia Negra (tydzień rejsu łodzią) i zdobyć do kolekcji wywiad z przedstawicielami etni Chamacocos i porobić zdjęcia krokodylom, czy coś.  

 

Jeśli uda się osiągnąć 2500zł więcej, czyli w sumie 6000zł, będę mógł kupić lepszy aparat fotograficzny i wykonywać nagrania w znacznie lepszej jakości. Myślę konkretnie o zakupie Pentaxa K-70 lub K-S2. Oba umożliwiają kręcenie w rozdzielczości 1080p HD (mój budżetowy Pentax K-r sprzed kilku lat daje jedynie 720p HD), filmowanie 60 klatek na sekundę oraz dysponują wejściem na zewnętrzny mikrofon - to kluczowe dla wywiadów. Taki sprzęt przyda mi się nie tylko do ukończenia filmu o Paragwaju, ale i do następnego materiału o podobnym charakterze, który myslę realizować podczas podróży rowerowej przez Argentynę. Jak przebijemy nawet to 6000zł - wierzmy w cuda, a co! - można by pomyśleć o dodatkowym obiektywie (obecnie dysponuję kitowym 18-55mm i stałką manualną 50mm, używam przede wszystkim tego drugiego).

 

Myślę, że najlepszą nagrodą za wsparcie produkcji  filmu jest możliwość jego obejrzenia. Nie będę wydawał filmu na DVD, to chyba już nie ta epoka. Materiał planuję udostępnić publicznie w internecie, ale dopiero w rok od jego ukończenia. Podczas tego pierwszego roku będę starał się wysyłać produkcję na festiwale filmów dokumentalnych w Polsce i Ameryce Łacińskiej. Dostęp do materiału będą więc mieli jedynie widzowie festiwalowi i... Wy, dobroczyńcy, którzy wspieracie akcję na PolakPotrafi.pl .

 

UWAGA: mogą dziwić wysokie progi na nagrody rzeczowe (pocztówka, bombilla, zestaw yerba mate). Wiąże się to przede wszystkim z wysokimi kosztami przesyłki z Paragwaju do Polski.

 

Nagrody rzeczowe oraz podziękowania będą wysyłane zaraz po ukończeniu akcji na PolakPotrafi.pl. Link do filmu - siłą rzeczy - po jego ukończeniu, czyli w okolicach czerwca. Dla najhojniejszych - miejsce w napisach końcowych i pamiątki z Paragwaju. Serdecznie zapraszam do udziału. Pomóżcie pokazać Paragwaj samemu Paragwajowi i całemu światu!

 

A to już nie pierwsze działanie paragwajskie: wcześniej, wraz ze znajomą dentystką z Boliwii, przeprowadziliśmy w czterdziestu szkołach lekcje higieny jamy ustnej i warsztaty motywacyjne, oto relacja:  

 

Media o Twoim projekcie: